Gwaith maen yw un o'r crefftau hynaf ac uchaf ei pharch yn y diwydiant adeiladu. O byramidiau hynafol i adferiad Notre Dame, mae seiri maen wedi bod yn gyfrifol am rai o'r strwythurau mwyaf trawiadol a pharhaus yn hanes dyn.
Yr wythnos hon, mae’r Meistr Saer maen Oliver Coe wedi bod yn rhannu ei gyfoeth o wybodaeth gyda dysgwyr NVQ3 Gwaith Maen Canolfan Tywi. Esboniodd Oliver fod y grŵp wedi bod yn datgymalu’n ofalus ac yn ailadeiladu rhediad o wal parc ceirw hanesyddol wedi’i ddifrodi ar Ystâd Dinefwr yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol.
Roeddwn yn ddigon ffodus i ymuno â’r grŵp ar ddiwrnod heulog braf yn y parc ceirw wrth iddynt orffen eu gwaith am yr wythnos. Wrth iddo chwilio am garreg addas, esboniodd Matthew (Saer Maen Cadw) i mi fod yna wahanol lwybrau y gallwch chi eu cymryd fel saer maen. Mae eisoes wedi cymhwyso fel Saer Maen Banciwr o Goleg Caerfaddon. Penderfynodd ychwanegu saer maen treftadaeth at ei set sgiliau gan y bydd yn fantais fawr wrth iddo symud ymlaen yn ei yrfa.
Mae gwaith maen yn waith ymarferol ac roedd defnyddio amgylchedd gwaith go iawn ar gyfer yr hyfforddiant yn bwysig. ‘Mae dysgu ar brosiect go iawn yn fwy effeithiol a deniadol nag mewn lleoliad coleg’ esboniodd Chris (Cwmni Cadwraeth Wessex). ‘Dim ond y garreg oedd eisoes ar y safle y gallem ei defnyddio, ac roedd yn rhaid i ni wneud penderfyniadau fel sut i glymu i mewn gyda’r wal bresennol a pha mor bell yn ôl i fynd â’r wal cyn ailadeiladu’.
Siaradais â'r grŵp am eu cymhelliant. Eglurodd Max (Jones a Fraser Ltd) ‘Rwy’n mwynhau gweithio gyda charreg yn fawr ac rwyf eisiau dysgu cymaint ag y gallaf a dod mor dda ag y gallaf. Mae’r cwrs hwn yn wych am helpu i adeiladu hyder yn ein sgiliau.’
Gwnaeth faint roedden nhw wedi ei ddysgu mewn wythnos argraff fawr arna i a pha mor anhygoel oedd y wal yn edrych erbyn y diwedd. Mae angen sgil, ymroddiad a gwaith caled i greu gyrfa mewn gwaith maen. Dangosodd y grŵp hwn o seiri maen hyn i gyd yn helaeth. Dymunaf yrfa lwyddiannus a gwerth chweil iddynt oll yn y grefft fythol hon.
